Αναστάσιμη ώρα σε λίγο και, για σκεφτείτε, θυμηθείτε, πηγαίνετε πίσω στη μνήμη σε προηγούμενες χρονιές του Πάσχα.
Η πλέον συνυφασμένη χριστιανική εικόνα με το γεγονός της Ανάστασης είναι αυτή που βλέπετε παραπάνω και συνοδεύει το κείμενο.
Η συγκλονιστικής ομορφιάς, λουσμένη και εκπέμπουσα φως, ψηφιδωτή Ανάσταση στη Μονή της Χώρας Στην Πόλη. Στην Πόλη των πόλεων, την Πόλη με το Π κεφαλαίο, την Κωνσταντινούπολη.
Μερικά από τα αρτιότερα και πιο καθηλωτικά δείγματα ψηφιδωτών της βυζαντινής τέχνης διατηρούνται μέχρι τις μέρες μας στη Μονή της Χώρας. Το κτίσμα αυτό, περίφημος μεσοβυζαντινός ναός της Βασιλεύουσας ως προς την αρχιτεκτονική, με τον εξαιρετικά προσεγμένο και πνευματικά καλλιτεχνικό διάκοσμο να έχει φιλοτεχνήθηκε επί Παλαιολόγων. Είναι το σημαντικότερο δείγμα των ψηφιδωτών της περίφημης Παλαιολόγιας τέχνης. Η Μονή της Χώρας είναι χτισμένη στον έκτο λόφο της Κωνσταντινούπολης, νότια του Κεράτιου κόλπου, όμως τώρα πια το ανάγλυφο της Πόλης έχει αλλάξει και οι λόφοι δεν διακρίνονται πια. Η ονομασία της έχει συμβολικό νόημα και το αντλεί από τα δύο βασικά ψηφιδωτά του νάρθηκα του καθολικού. Το ένα απεικονίζει το Χριστό και τον ονομάζει «Χώρα των Ζώντων» και το άλλο την Παναγία ως «Χώρα του Αχωρήτου».
Η Μονή της Χώρας μετά την Άλωση, κατά τη συνήθη πρακτική των Οθωμανών, μετατράπηκε σε τέμενος, γνωστό ως Kariye Çamii (Καριγιέ Τζαμί). Το 1948, με πρωτοβουλία ερευνητών στο Αμερικανικό Βυζαντινό Ινστιτούτο και στο Κέντρο Βυζαντινών Σπουδών του Dumbarton Oaks, ξεκίνησε το πρόγραμμα αναστήλωσης του μνημείου. Έκτοτε το μνημείο έπαψε να λειτουργεί ως τέμενος και το 1958 άνοιξε τις πόρτες του για το κοινό ως μουσείο.
Σήμερα, και μετά την Αγία Σοφία, και μετά από 79 χρόνια, η Μονή της Χώρας, με απόφαση του Προέδρου Ερντογάν μετατρέπεται ξανά σε τζαμί για την προσευχή της Παρασκευής ενώ εκκρεμεί προσφυγή στο τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας εναντίον της απόφασης για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τέμενος.
Ας έρθουμε όμως στην εικόνα της Ανάστασης. Σε όλο το πλάτος του ανατολικού μέρους του ναού όπου δεσπόζει η αψίδα του ιερού, είναι ζωγραφισμένη η Ανάσταση του Χριστού.
Ο Χριστός περιβεβλημένος με φως, το Άκτιστο Φως. Εξωτερικά είναι υπογάλαζο, αλλά όσο προχωρεί προς το σώμα του Χριστού γίνεται βαθύ κυανό. πίσω τα άστρα και όλη η κτίση λάμπουν προσκυνώντας την ιερή ώρα της καθόδου στον Άδη. Στα πόδια του Αναστάντος Θεανθρώπου, είναι αλυσοδεμένος ο θάνατος. Εικονίζονται ακόμη οι πύλες, οι καταστραμμένες κλειδαριές και οι σιδερένιοι μοχλοί του Άδη που έχουν συντριβεί. Ο Χριστός τραβά από τα χέρια τον Αδάμ και την Εύα, ως εκπροσώπους όλων των ανθρώπων. Πίσω από τον Αδάμ, στα δεξιά του Χριστού, εικονίζεται ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, που υποδεικνύει τον Ιησού όπως είχε κάνει και στην επίγεια ζωή του, τότε, στον Ιορδάνη στη Βάπτιση. Στα αριστερά του Χριστού, πίσω από την Εύα φαίνεται ο Άβελ, ο πρώτος άνθρωπος που πέθανε, το πρώτο αθώο αίμα που χύθηκε άδικα.
Πέρα από την αδιαμφισβήτητη και υψηλότατη καλλιτεχνική της αξία, η ψηφιδωτή Ανάσταση της Μονής της Χώρας αποπνέει το φως. Το φως της νίκης του καλού. Το φως της ψυχής που καθαγιάζει και λυτρώνει.
Φως, λοιπόν, στο δρόμο όλων μας!
Καλή Ανάσταση!!!
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΗΛΕΙΑΣ
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ - ΕΚΔΟΤΗΣ
ΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ