Την Παρασκευή 23 Αυγούστου 2024, Απόδοση Εορτής Κοιμήσεως της Θεοτόκου, εορτάζει η Ιερά Μονή Νοτενών, όπου θα τελεστούν Ιερές Ακολουθίες:
Για την ιστορία της Μονής ο Λαογράφος – Ιστορικός Μελετητής και Συγγραφέας Ηλίας Τουτούνης γράφει:
Η Ιερά Μονή Νοτενών είναι κτισμένη σε μία από τις νοτιοδυτικές παραφυάδες του Ερύμανθου (Ωλονού) που κατευθύνεται προς Νότο και καταλήγει στον ποταμό Πηνειό της Ηλείας, υπάγεται όμως στην Μητρόπολη Πατρών. Βρίσκεται κοντά στο χωριό Σκιαδά του Δήμου Τριταίας και η πρόσβαση σ’ αυτό γίνεται από το Σκιαδά και από το Κακοτάρι Ηλείας.
Είναι ανδρώα μονή, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η αρχική μονή των Νοτενών κτίσθηκε μάλλον τον 16ο αι. (1530) πάνω από την σημερινή μονή, κοντά στην κορυφή του βουνού. Σήμερα απόκεινται σε σωρούς λίθων τα κελιά της πρώτης αυτής μονής, ωστόσο διακρίνεται ο περίβολος αυτών. Υπάρχει επίσης παλαιός ναός αφιερωμένος στην Παναγία, που είναι στηριγμένος πάνω σε αρχαίο ναό, μάλλον του Απόλλωνα, του οποίου διασώζονται κίονες, κιονόκρανα και άλλα αρχιτεκτονικά μέλη.
Ο ναός της Παναγίας έχει και έχει εξαίρετες τοιχογραφίες του 17ου αιώνα και κάτω απ’ αυτές άλλες παλαιότερες, αγίων, από τις οποίες σώζονται 3-4 ακόμη.
Ο κυρίως ναός στη βάση και σ’ όλο το μήκος του έχει κτισθεί με εξαιρετικά μεγάλους, τέλεια ορθογωνισμένους και επεξεργασμένους λίθους, σαφέστατα από σηκόν αρχαίου ελληνικού ναού. Την σκεπή στηρίζουν βυζαντινά τόξα και ο ναός χωρίζεται σε τρία ισομεγέθη μέρη (ιερό – κυρίως ναό – νάρθηκα). Η πλάκα επίσης της Αγίας Τραπέζης πατάει πάνω σε εξαιρετικά καλοδιατηρημένο ημίεργο δωρικό κιονόκρανο.
Λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν εκεί και των σφοδρών ανέμων, οι μοναχοί εγκατέλειψαν τη μονή αυτή και κατέβηκαν 500 περίπου μέτρα πιο κάτω, όπου έχτισαν τη Νέα Μονή.
Ο ναός της μονής λόγω κατολισθήσεων γκρεμίσθηκε και διασώθηκε μόνο το κωδωνοστάσιο, κτίσμα του 1833 όπως αναγράφεται σ’ αυτό.
Το 1902 κτίσθηκε ναός έξω από τον περίβολο της μονής όπου φυλάσσεται η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της Νοτενιώτισσας με αργυρά επένδυση. Έχει ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο και παλαιές εικόνες. Είναι ρυθμού Βασιλικής με μικρό κωδωνοστάσιο επί της οροφής αυτού.
Τον Μάιο του 1821 οι Λαλαίοι Τούρκοι σύλησαν την μονή. Μετά την απελευθέρωση του Έθνους, η Μονή δεν διαλύθηκε, αλλά κρίθηκε διατηρητέα γιατί είχε έσοδα και ιστορία. Για το σκοπό αυτό, το έτος 1837 έγιναν πολλές επισκευές από τις καταστροφές που είχε υποστεί και τον Οκτώβριο του 1838 παραχωρήθηκε σ’ αυτήν, κατόπιν ενεργειών του επισκόπου Αχαΐας, το διαλυμένο μονύδριο του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού το επιλεγόμενο του Νίκαβα.
Κατά το παρελθόν ήταν πλούσια με πολλούς μοναχούς, ενώ σήμερα έχει μόνο έναν μοναχό.
Η μονή πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου (απόδοση εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου).
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΗΛΕΙΑΣ
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ - ΕΚΔΟΤΗΣ
ΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ