Δρόμος… Δρόμοι… Όλα στη ζωή είναι ένας ατέρμονος δρόμος. Κάπως έτσι δεν το έλεγε και ο τίτλος εκείνης της ταινίας του Παντελή Βούλγαρη; «Όλα είναι δρόμος».
Από την πρώτη στιγμή που ανθρώπινο πλάσμα πάτησε το πόδι του σε τούτη τη γη, όλοι μας, η μοίρα μας και η ύπαρξή μας είναι γραμμένη έτσι, διανύουμε δρόμους. Η ίδια μας η ζωή, αυτό το πεπερασμένο κάθε πέρασμα μας από τον πλανήτη Γη είναι ένας δρόμος. Ανηφορικός, κατηφορικός, με εμπόδια, εύκολος, δύσκολος, ευθύς, κακοτράχαλος, με στροφές. Με χίλιους δύο «Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες» που λέει και ο Αλεξανδρινός ποιητής. Με όνειρα που γίνονται ή δε γίνονται πραγματικότητα, εξαρτάται αν και πόσο τα πάλεψες ή αν ήταν η μοίρα τους να γίνουν ή όχι. Με εφιάλτες που είναι αληθινοί ή μόνο στο κεφάλι μας. Με φόβους που είτε τους παλεύουμε, κι ο τρόπος είναι ένας, πηγαίνοντας στην κατεύθυνσή τους, κατά πάνω τους ολοταχώς, είτε τους αφήνουμε να θεριεύουν και να γίνονται θηρία ανήμερα. Να θυμάστε, το λέει και η παροιμία, και οι παροιμίες είναι σοφές να ξέρετε, «από ό,τι φοβάσαι δε γλιτώνεις».
Δρόμοι κυριολεκτικοί. Αποστάσεις που διανύουμε, χιλιόμετρα στο χάρτη. Δρόμοι ασφάλτινοι ή χωματόδρομοι. Εθνικές οδοί διεθνών αποστάσεων ή απλώς το δρομάκι που βγάζει στο διπλανό στενό. Σιδηρόδρομοι. Δρόμοι υδάτινοι, ακτοπλοϊκοί. Δρόμοι στον ουρανό, ανάμεσα στα σύννεφα, διανύοντας μίλια με τα φτερά ενός αεροπλάνου.
Δρόμοι που διανύσαμε κι ας μη φύγαμε ποτέ από το μέρος που κατοικούμε, ούτε καν από τη γειτονιά μας. Καμιά φορά ούτε καν από το ίδιο μας το σπίτι ή τη δουλειά. Χιλιάδες εκατομμύρια βήματα, τόσα που θα είχαν τρελάνει και τους ακριβέστερους βηματομετρητές του κόσμου, κι όμως εσύ να μην έχεις βγει ούτε έξω από την πόρτα σου ή να μην έχει πάει δυο δρόμους πιο πέρα.
Δρόμοι του μυαλού, της σκέψης, της ψυχής. Το πιο μακρινό ταξίδι είναι εκείνο που σε πάνε τα φτερά της σκέψης και της ψυχής σου. Χωρίς όρια, χωρίς σύνορα και διαχωριστικές γραμμές, χωρίς διόδια και εισιτήρια, χωρίς κανείς να μπορεί να σε σταματήσει αν δεν το επιτρέψεις εσύ. Αν δεν αφήσεις να σου φυλακίσουν το μυαλό και την ψυχή. Ακόμα κι αν είσαι κλεισμένος σε χώρο ένα επί ένα.
Δρόμοι που μας πήραν από το χέρι και μας σεργιάνισαν τραγούδια, μουσικές, στίχοι, βιβλία, ποιήματα, ταινίες, θεατρικά έργα. Όλα εκείνα που γράφτηκαν, που γεννήθηκαν σε ένα μικρό δωμάτιο κάπου κι ήρθαν κι άγγιξαν βαθιά το είναι και την ύπαρξή σου. Κι είναι κάποιες φορές, κάποιες ανεκτίμητες φορές, σαν να σε ήξεραν, σαν να γράφτηκαν για σένα. Και θέλεις να πας να τα πιάσεις και να τα ρωτήσεις «τι ξέρεις από τη ζωή μου, λέγε!».
Δρόμοι… Τόσο καίριοι, τόσο σημαντικοί, τόσο αυτονόητα συνυφασμένοι με την κάθε μέρα μας. Σκεφτείτε πόσες φράσεις, γνωμικά, παροιμίες κι αποφθέγματα χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας ομιλία, στις κουβέντες μας που έχουν μέσα τους τη λέξη δρόμος.
«Ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις», «Ένα τσιγάρο δρόμος», «Ο δρόμος της Αρετής και της Κακίας», «Δρόμος χωρίς επιστροφή», «Ο δρόμος είναι ανοιχτός και τα σκυλιά δεμένα», «Η οδός (ο δρόμος) του μαρτυρίου», «Δρόμος στρωμένος με αγκάθια», «Μετ’ εμποδίων», «Όπου με βγάλει ο δρόμος», «Στα μισά του δρόμου», «Έχει πολύ δρόμο ακόμα», «Καλό δρόμο!», «Άφησε τα πράγματα να τραβήξουν το δρόμο τους», «Χάραξε δρόμο», «Βγήκε από το δρόμο του», «Έμεινε στο δρόμο» και τόσες άλλες ακόμα που μέχρι το ξημέρωμα θα μπορούσα να συνεχίσω να γράφω.
Δρόμος… Κι ο πιο δύσκολος, ο πιο επίπονος να τον διανύσεις είναι εκείνος προς την ίδια σου την ψυχή. Δύσκολα πράγματα πολύ. Αυτό το σκάψιμο, το μέσα σκάψιμο για να δεις ποιος στο καλό είσαι στ’ αλήθεια έχει πολύ πόνο, πολύ αίμα. Γι’ αυτό και είναι ίσως η μεγαλύτερη νίκη που μπορείς να πετύχεις στη ζωή σου το να τα βρεις με τον εαυτό σου,
