Σήκωσε το βλέμμα. Τώρα πια μπορούσε να το κάνει, είχε τα κότσια, το είχε καταφέρει. Το είχε κερδίσει με εκείνο το σπαθί που άχνιζε καπνούς από τις μάχες ακόμα, καθώς το κρατούσε. Τις μάχες κυρίως με το μέσα. Το εντός. Το σκοτάδι, το λίγο, τη μικρότητα, τη δειλία, το εγώ, το θυμό, την οργή, την πίκρα… Όλα εκείνα που συνθέτουν τη νύχτα που ‘χεις μέσα σου. Αυτή που τη λες με τ’ όνομά σου, τα έχει πει ο Μάνος Ελευθερίου με εκείνο το στίχο…
Σήκωσε το βλέμμα. Κοίταξε απέναντι. Το πρόσωπο, τα μάτια στον καθρέφτη. Ίσια στα μάτια. Χαμογέλασε. Με πόνο και ικανοποίηση βαθιά την ίδια στιγμή. Ήταν που θυμήθηκε. Θυμήθηκε τον άγνωστο που αντίκριζε για χρόνια. Πολλά χρόνια. Δυσβάσταχτα, εφιαλτικά πολλά. Τόσα που θα έπρεπε να ντρέπεται τον ίδιο του τον εαυτό, τον ίδιο του τον ίσκιο που σερνόταν βαρύς στα χνάρια του από όσα κουβαλούσε. Από όσα του είχαν φορτώσει, ακόμα και πριν ανοίξει τα μάτια του σε τούτο τον κόσμο. Κι από όσα ο ίδιος είχε επωμιστεί. Άλλα δικαίως κι άλλα χωρίς να πρέπει. Και κάποια ερήμην. Κι αυτά ήταν τα πιο βαριά, τα πιο άγρια, τα αβάσταχτα.
Τον άγνωστο στον καθρέφτη. Που υπήρχε χωρίς να ζει προσπαθώντας να είναι αυτός που περίμεναν, ήθελαν, αξίωναν, ζητούσαν, επέβαλαν, απαιτούσαν οι άλλοι. Οι άλλοι. Έως και θλιβερό θα μπορούσε να πει κανείς. Κι ακόμα πιο θλιβερό κι εξοργιστικό ότι τους το επέτρεπε. Ακόμα και το επιζητούσε. Παρακαλούσε. Ικέτευε. Αφήνοντας τον εαυτό του έρμαιο. Κι όμως… Η αρχέγονη, βαθιά ριζωμένη ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει κάπου. Να είναι μέρος, κομμάτι, να τον θέλουν, να τον εγκρίνουν, να τον αποδέχονται. Να τον αποδέχονται… Ποιον, άραγε; Τι ωφελεί αν πια δεν ξέρεις εσύ ο ίδιος ποιος είσαι; Αν κοιτάζεις με απορία το άγνωστο πρόσωπο στον καθρέφτη που πια δε σου θυμίζει τίποτα;
Κι, άραγε, σώζεται πια; Αυτό αναρωτήθηκε μια μέρα. Κι ήταν η ίδια η ερώτηση η απάντηση που ζητούσε απελπισμένα. Αφού η ψυχή ήταν ακόμα ζωντανή ώστε να μπορεί να ρωτάει αν σώζεται το παιχνίδι, αφού είχε ακόμα κάτι τόσα δα αποθέματα οξυγόνο να αντιδράσει, να βγει στην επιφάνεια, τότε ναι, τίποτα δεν είχε χαθεί.
Όπως είχε πει κάποτε ο Διονύσης Χαριτόπουλος,
ό,τι έχουμε στην ψυχή και στο μυαλό μας, αυτά είναι η αληθινή μας ταυτότητα.
