Αλήθεια,
Κουρούτα τι σημαίνει;
Όλοι, και το όλοι τείνει να μην είναι υπερβολή πια, αφού πλέον η φήμη της έχει απλωθεί σε μήκη και πλάτη που ξεπερνούν ακόμα και τα σύνορα της χώρας, γνωρίζουμε την Κουρούτα. Την παραλία που έχει ταξιδέψει τα καλοκαίρια της ζωής μας. Την παραλία που, για τους μεγαλύτερους σε ηλικία, έχει υπάρξει κομμάτι της ζωής τους από τότε που η εικόνα της δεν είχε καμία απολύτως σχέση με τη σημερινή. Τότε που ήταν εντελώς αναξιοποίητη. Όλα αυτά που σήμερα θεωρούμε αυτονόητα, καφέ, εστιατόρια, πλατεία, ξενοδοχεία και άλλες εγκαταστάσεις διαμονής, τότε δεν θα περνούσαν καν από το μυαλό των τότε Αμαλιαδαίων. Θυμάμαι σαν τώρα τον πατέρα μου να λέει, «Μην τα βλέπετε τώρα έτσι, παλιά έπρεπε να ανοίξουμε δρόμο στα καλάμια για να φτάσουμε στη θάλασσα». Άλλωστε, πολλοί της παλιά εποχή προτιμούσαν για τα μπάνια τους την περιοχή του Παλουκίου.
Όχι ότι εκείνη είχε κάποιου είδους αξιοποίηση αλλά ήταν προσβάσιμη, εξαιτίας προφανώς, του γεγονότος ότι από τα χρόνια της Φραγκοκρατίας ακόμα, αλλά ίσως και από την αρχαιότητα, το Παλούκι λειτουργούσε ως ένα είδος λιμανιού, αφού ήταν ο πιο κοντινός και ευνοϊκός δρόμος, λόγω θαλασσίων ρευμάτων, προς και από τη Ζάκυνθο.
Μόνη εξαίρεση, από την άποψη της ζωής στην Κουρούτα, το οινοποιείο. Για χρόνια και χρόνια κολυμπώντας στα σκουρογάλαζα νερά της, αλλού πιο βαθύ το μπλε τους κι αλλού πιο ανοιχτό, ανάλογα με το βάθος του πυθμένα που μπορεί να αλλάξει κατά πολύ μέσα σε μόλις λίγα βήματα, το ξέρουμε όλοι αυτό, στρέφοντας το βλέμμα στην κατεύθυνση προς Παλούκι, συναντούσαμε τις ερειπωμένες, μέχρι πριν λίγο καιρό, εγκαταστάσεις του. Η αρχή της ιστορίας του οινοποιείου βρίσκεται στη λεγόμενη «Εποχή της Σταφίδας».
Από την απελευθέρωση της Ελλάδας η καλλιέργεια της κορινθιακής σταφίδας εξαπλώθηκε, άνθισε και στήριξε ουσιαστικά την οικονομία αφού ήταν το κυριότερο προϊόν εξαγωγής του ελληνικού κράτους. Στις αρχές, όμως, του εικοστού αιώνα ξέσπασε η λεγόμενη κρίση της κορινθιακής σταφίδας στη χώρα και η ζήτηση στις διεθνείς αγορές κατέρρευσε. Στη δεδομένη συγκυρία, λοιπόν, το απόθεμα που υπήρχε έπρεπε να βρει άλλους δρόμους.
Ένας από αυτούς ήταν και το κρασί αλλά και το οινόπνευμα, η οινοποίηση δηλαδή. Αυτή ήταν και η συγκυρία που «γέννησε» το οινοποιείο στην Κουρούτα, ιδανικά τοποθετημένο και ανηγερμένο πάνω στη θάλασσα ώστε τα πλοία να μπορούν να φορτωθούν με κρασί μέσω ειδικών σωλήνων κι έπειτα να πάρουν το δρόμο τους για τις διεθνείς αγορές. Το οινοποιείο σήμερα είναι ξενοδοχειακός χώρος αξιώσεων με το όνομα «Δεξαμενές».
Εκεί δίπλα, στην εντελώς έρημη ακροθαλασσιά, παρά το γεγονός ότι είναι χιλιομετρικά η κοντινότερη έξοδος στη θάλασσα από την Εθνική Οδό, ήρθε και ρίζωσε ένα μικρό, πρόχειρα στημένο στην αρχή, μαγαζάκι, μόνο και μόνο για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των εργαζομένων του οινοποιείου.
Ήταν η αρχή αυτού που όλοι αργότερα ξέρουμε ως «του Ρεμούνδου», η πλέον παλιά επιχείρηση εστίασης στην Κουρούτα. Και, για να λέμε και τα πράγματα με το όνομά τους, από τις ελάχιστες, αφού διαχρονικά τα καταστήματα αμιγούς εστίασης στην Κουρούτα ήταν μετρημένα ίσως και στα δάχτυλα του ενός χεριού. Το ίδιο ισχύει και για τα ξενοδοχεία, με την συντριπτική πλειοψηφία τους, βάσει σχετικού νόμου για την αδειοδότηση, να βρίσκονται μακριά από αυτό που λέει η έκφραση, «εκεί πού σκάει το κύμα». Τη μερίδα του λέοντος κατέχουν τα μαγαζιά που είναι συνυφασμένα με τη διασκέδαση και τον καφέ.
Ας επανέλθουμε, όμως, στην αρχική ερώτηση του κειμένου. Αλήθεια, Κουρούτα τι σημαίνει; Έχετε αναρωτηθεί ποτέ, ποια είναι η ρίζα, τι σημαίνει το όνομα της θάλασσας των παιδικών μας χρόνων, εκεί που μάθαμε κολύμπι (κυριολεκτικά, γιατί μεταφορικά είναι άλλη ιστορία, δύσκολα πράγματα πολύ αυτά), της θάλασσας της ζωής μας, αυτής που τώρα, όψιμα και λόγω μόδας, αποκαλείται και «Μύκονος της Πελοποννήσου»; Η λέξη Κουρούτα λοιπόν, μακριά από κύματα, άμμο και κοχύλια, αλλά σε άλλο τοπίο, στη γλώσσα των βοσκών σημαίνει την προβατίνα ή ακόμα και τη γίδα που έχει μικρά κέρατα. Είναι εξαιρετικά πιθανόν λοιπόν, σε εκείνα τα χρόνια που η τουριστική ανάπτυξη του σήμερα δεν υπήρχε ούτε καν ως σκέψη, στην περιοχή να υπήρχαν βοσκοί με τα κοπάδια τους και αποτέλεσμα αυτού να είναι το όνομα Κουρούτα. Η παλαιότερη γνωστή πληροφορία που έρχεται και ακουμπά σε αυτό είναι ο ερχομός ενός βοσκού με το όνομα Τσόπελας που κατέβηκε κοντά στη θάλασσα και έστησε εκεί το χειμαδιό του.
Επίσης, στην Κρήτη, νησί ονομαστό για την κτηνοτροφική του παράδοση, υπάρχει η λέξη κουρουτιάζω στη γλώσσα των κτηνοτρόφων που έχουν σπίτι τα μιτάτα στις πλαγιές των Κρητικών βουνών, που σημαίνει μαζεύω το κοπάδι στο μαντρί.
Και αφού ήρθε η κουβέντα στην Κρήτη, να μην ξεχνάμε πως στην απώτατη αρχαιότητα θεωρείται ότι εδώ, στην ευρύτερη περιοχή της Ήλιδας είχαν βρεθεί τα πέντε αδέλφια που φύλαγαν τη σπηλιά που φιλοξένησε το νεογέννητο Δία στο Ιδαίο Άντρο, και μάλιστα πως ένας από αυτούς, ο Ηρακλής (συνωνυμία με τον Ηρακλή των μυθικών άθλων), έθεσε τις βάσεις των μετέπειτα Ολυμπιακών Αγώνων. Αυτοί ήταν οι Ιδαίοι Δάκτυλοι ή αλλιώς Κουρήτες. Οι οποίοι, πέρα από το ότι το όνομα του νησιού προέρχεται από τη λέξη Κουρήτες, θεωρείται ότι δίδαξαν στην Κρήτη την καλλιέργεια της γης, τη μελισσοκομία αλλά και την κτηνοτροφία. Να, λοιπόν, και πάλι η ίδια ρίζα.