Περπατάω στο κρύο της νύχτας. Κρύο είχε κι εκείνο το βράδυ. Πολύ πιο τσουχτερό. Κάτι ανάμεσα σε νιφάδες και χιονόνερο έπεφτε από τον ουρανό. Αθόρυβα. Σαν να προμήνυε. Πάντα θα τη θυμάμαι εκείνη τη μέρα. Εκείνο το βράδυ. Τέσσερα χρόνια πριν. 28 Δεκεμβρίου 2019. Ήμουν στην Αθήνα για τις γιορτές. Στους διαδρόμους του μυαλού μου τριγύριζε εβδομάδες εκείνη η φωτογραφία. Μαζί με το κείμενο της ανάρτησης. Μαζί με τα λόγια του. Από το νοσοκομείο. Εκεί που έδινε τη μάχη. Τριγύριζε στο μυαλό μου μαζί με άσχημα, οδυνηρά προαισθήματα. Επέστρεψα. Άνοιξα τον υπολογιστή. Σκόπευα να στείλω κάποιες φωτογραφίες πλημμυρισμένες φωτάκια, γιρλάντες και λαμπιόνια από τη στολισμένη Πλατεία Συντάγματος. Δεν πρόλαβα. Την οθόνη, τα μάτια και το μέσα μου πλημμύρισε το φευγιό του. Έφυγε ο Θάνος Μικρούτσικος, έλεγε η είδηση. Τέσσερα χρόνια. Κιόλας.
Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1947. Ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο. Ακολούθησαν οι σπουδές και η αποφοίτηση του από το Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα μελέτησε αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση με τον καθηγητή – συνθέτη Γ. Α. Παπαϊωάννου. Αυτή ήταν και η καίρια, η κομβική στιγμή που έπρεπε να επιλέξει. Ανάμεσα στη μουσική και στα μαθηματικά. Η επιλογή γνωστή. Και σφράγισε και τη δική του ζωή και σημάδεψε ανεξίτηλα και τις δικές μας, αλλά και τον πολιτισμό τούτης της χώρας.
Ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη της μουσικής. Έχει γράψει όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, πειραματική μουσική. Παράλληλα ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς του κινείται στο χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού με εκατοντάδες τραγούδια σε στίχους Ελλήνων και ξένων ποιητών. Τραγούδια που φέρουμε μέσα μας και θα μας ακολουθούν στο δρόμο της ζωής μας. Περιορίζομαι με κόπο στο να αναφέρω τη «Ρόζα», το «Πάντα γελαστοί», το «Λούνα Παρκ» σε στίχους Άλκη Αλκαίου από τον εμβληματικό δίσκο με το Δημήτρη Μητροπάνο «Στου αιώνα την παράγκα», το «Ερωτικό», τον κύκλο τραγουδιών «Σταυρός του Νότου», τη «Δίκοπη ζωή», τον «Άμλετ της Σελήνης», το «Δεν είμαι άλλος» κι αν δε με σταματήσει κάποιος θα γράφω ως το ξημέρωμα, που λέει κι η γνωστή φράση.
Άρχισε να συνθέτει στα τέλη της δεκαετίας του 1960, αλλά επίσημα εμφανίστηκε το 1975, με το δίσκο «Πολιτικά τραγούδια». Συνέχισε την πορεία του μελοποιώντας Γιάννη Ρίτσο, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Μάνο Ελευθερίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ και άλλους.
Οι δίσκοι του «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες», «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ», είναι χαρακτηριστικοί του ριζοσπαστικού κλίματος των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων.
Ειδικά η «Καντάτα για τη Μακρόνησο», έργο πρωτοποριακό για την εποχή του, όπου ο συνθέτης πειραματίζεται πάνω στην ατονική μουσική, γνώρισε διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ και συνοδεύτηκε από την ερμηνεία της Μαρίας Δημητριάδη.
Κι ερχόμαστε στο 1979, που με αφορμή τη μουσική για την τηλεοπτική σειρά της τότε ΥΕΝΕΔ «Πορεία 090 συναντιέται με την ποίηση του Νίκου Καββαδία και γεννιέται ένας από τους πιο αγαπημένους κύκλους τραγουδιών στο ελληνικό τραγούδι, που έχει αφήσει βαθύ και ανεξίτηλο σημάδι στις ζωές και στις ψυχές τεσσάρων πια γενιών ανθρώπων αλλά και ένας από τους πιο δημοφιλείς δίσκους στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας, με καταγεγραμμένες πια πωλήσεις πλέον των δύο εκατομμυρίων.
Με την ίδια αγάπη πάντα για τον έμμετρο λόγο συνεχίζει να μελοποιεί Γιάννη Ρίτσο, Άλκη Αλκαίο, Μάνο Ελευθερίου, Κώστα Τριπολίτη, Κωνσταντίνο Καβάφη και άλλους.
Ακόμα, έχει παρουσιάσει την όπερα «Ελένη» και έχει μελοποιήσει παραμύθια. Συνεργάστηκε με κορυφαίες ερμηνεύτριες όπως η Μαρία Δημητριάδη, η Χάρις Αλεξίου και η Ιταλίδα Μίλβα, αλλά και μεγάλους ερμηνευτές όπως ο Μανώλης Μητσιάς, Δημήτρης Μητροπάνος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χρήστος Θηβαίος, Γιάννης Κούτρας και πολλούς ακόμα.
Έχει συνεργαστεί με πολλούς Έλληνες και ξένους σκηνοθέτες γράφοντας μουσική για δεκάδες θεατρικά έργα, τα οποία έχουν παρουσιαστεί σε ολόκληρο τον κόσμο (Ελλάδα, Βέλγιο, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Η.Π.Α., Ελβετία, Γερμανία, Ρουμανία, Αυστραλία κ.α.)
Το 2002 τιμήθηκε για τη μουσική του στο θέατρο με το βραβείο «Δημήτρης Μητρόπουλος» από το Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου (Θεατρικό Μουσείο).
Έχει σκηνοθετήσει τρία έργα στο χώρο του μουσικού θεάτρου.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του έχει δώσει εκατοντάδες συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει συμμετάσχει ή έχουν παιχτεί έργα του σε πολλά διεθνή φεστιβάλ μουσικής (Λονδίνο, Γλασκόβη, Εδιμβούργο, Παρίσι, Λίλλη, Λυών, Ρενς, Μονπελλιέ, Βρυξέλλες, Λιέγη, Γενεύη, Λοζάννη, Βαρκελώνη, Μαδρίτη, Βερόνα, Φλωρεντία, Βερολίνο, Δρέσδη, Λειψία, Βιέννη, Κωνσταντινούπολη, Βουδαπέστη, Βουκουρέστι, Κωστάντζα, Νόργουιτς, Λουϊζιάνα, Σικάγο, Χονγκ Κόνγκ, Μπουρζ, Μιλάνο, Λισσαβόνα, Άγκυρα, Μοντεβίδεο, Μπουένος Άιρες, Σάο Πάολο, Κάιρο κ.α.)
Ο Θάνος Μικρούτσικος υπήρξε μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών. Διετέλεσε, επίσης:
Ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας 1986-1990
Καλλιτεχνικός διευθυντής του Μουσικού Αναλογίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών 1990-1993
Αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού 1993-1994
Υπουργός Πολιτισμού 1994-1996
Καλλιτεχνικός διευθυντής της HMV( Ελλάδας) 1996-2004
Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ελληνικού Φεστιβάλ 1998-1999 (Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου)
Σύμβουλος διοίκησης για τα πολιτιστικά στην Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων «Αθήνα 2004» 2002-2004
Καλλιτεχνικός διευθυντής του Οργανισμού «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης – Πάτρα 2006» 2003-2005
Για το έργο του στην πολιτιστική διαχείριση, καθώς και τη μουσική του δραστηριότητα, έγινε επίτιμος δημότης σε πολλές πόλεις της Ελλάδος.
