Πολιτική σημαίνει ανάληψη ευθύνης. Απέναντι στη χώρα και απέναντι στην κοινωνία. Ο πολιτικός είναι άξιος της αποστολής του όταν έχει το θάρρος να λέει την αλήθεια χωρίς να υπολογίζει το προσωπικό και πολιτικό κόστος. Όταν αναδεικνύεται σε οδηγό και όχι ουραγό του λαού. Όταν την αντιλαμβάνεται ως αποστολή, καθήκον και χρέος. Και όχι ως επάγγελμα και μάλιστα προσοδοφόρο.
Οι αρχές αυτές καθόρισαν το δρόμο που ακολούθησα στην πολιτική, καθώς και την αντίληψή μου για την άσκησή της. Ο ευρωπαϊκός εκσυγχρονισμός της χώρας και οι αναγκαίες γι’ αυτό μεταρρυθμίσεις υπήρξε ο οδικός μου χάρτης και σταθερός προσανατολισμός της πολιτικής μου διαδρομής. Γι’ αυτό συντάχθηκα και συστρατεύτηκα με τους ηγέτες που με τις πολιτικές τους σφράγισαν την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
Τη σχέση μου με την πολιτική καθόριζαν πάντοτε οι πολίτες με την ψήφο τους. Σε αυτούς απευθυνόμουν επιχειρώντας να τους πείσω ότι οι θέσεις και οι απόψεις μου υπηρετούσαν το συμφέρον της πατρίδας μας και το δικό τους. Πρόσωπο με πρόσωπο. Αδιαμεσολάβητα. Χωρίς ποτέ να ζητήσω την εύνοια των ισχυρών. Επιδίωξα πάντοτε την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Η κάθοδός μου στον πολιτικό στίβο δεν ήταν δική μου απόφαση. Ήταν απόφαση του Κων. Καραμανλή, τον Σεπτέμβρη του 1974. Γιατί στο Παρίσι όπου τον γνώρισα ως φοιτητής, τον έπεισα ότι ήμουν σε θέση «να συζητήσω μαζί του κατά βάθος τα προβλήματα του τόπου μας», όπως μου έγραψε σε επιστολή του στις 23.3.1972, σε απάντηση δικής μου επιστολής με την οποία τον καλούσα να ηγηθεί του αγώνα για την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Αφού αξιολόγησε τις κοινοβουλευτικές μου επιδόσεις με περιέλαβε στους πέντε νέους βουλευτές που υπουργοποίησε τον Σεπτέμβρη του 1976.
Με τοποθέτησε στο Υπουργείο Παιδείας ρίχνοντάς με στα βαθιά προκειμένου να υπηρετήσω την ιστορική μεταρρύθμιση Ράλλη – Παπανούτσου. Είναι ιστορική όχι μόνο γιατί επέφερε ιστορικές τομές στο εκπαιδευτικό μας σύστημα (καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας, επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης από τα 6 στα 9 χρόνια, αναβάθμιση τεχνικής εκπαίδευσης κλπ.) αλλά γιατί ήταν η μόνη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που ψηφίστηκε με τη συναίνεση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Τα δύο κόμματα, Ν.Δ. και Ένωση Κέντρου, εξέφραζαν τότε το 80% του ελληνικού λαού.
Με εκυρίευσε έτσι το δεύτερο πάθος μου, μετά την πολιτική. Αφοσιώθηκα στην επεξεργασία μιας εκπαιδευτικής πολιτικής που θα υπηρετούσε τις ανάγκες της χώρας και των παιδιών του ελληνικού λαού μέσα στα νέα ανταγωνιστικά πλαίσια που είχε διαμορφώσει η ένταξη της χώρας μας στην Ενωμένη Ευρώπη.
«Στις βασικές κυβερνητικές προτεραιότητες εντάσσεται η επιδίωξη ίδρυσης μη κρατικών ΑΕΙ, με βάση το ισχύον δίκαιο της κοινότητας και την εν καιρώ αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος». Η δήλωση αυτή στις προγραμματικές δηλώσεις της Κυβέρνησης δεν είναι του σημερινού Πρωθυπουργού, αλλά του Κων. Μητσοτάκη, πριν 33 χρόνια (24.4.1990).
Η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων ήταν μια από τις τρεις βασικές τομές της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που είχα σχεδιάσει ως Υπουργός Παιδείας το 1990. Οι άλλοι δύο ήταν ο διορισμός των εκπαιδευτικών έπειτα από διαγωνισμό ώστε να επιλέγονται οι καλύτεροι, καθώς και η αξιολόγηση όλων των συντελεστών της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Και οι τρεις αυτοί στόχοι, θεμελιώδεις προϋποθέσεις για την ποιοτική αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης, έπειτα από 33 χρόνια παραμένουν ζητούμενα.
Στην πολιτική μου διαδρομή πέτυχα δύο κατακτήσεις.
Πρώτον, να παραμείνω πιστός στις ιδέες, τις αρχές και τις αξίες που διαμόρφωσα από τα φοιτητικά μου χρόνια, μετέχοντας στους αγώνες της γενιάς μου για Δημοκρατία και Παιδεία.
Υπήρξα ιδρυτικό στέλεχος της Ν.Δ. Η ιδρυτική διακήρυξη της 4ης Οκτωβρίου 1974 φέρει και τη δική μου υπογραφή. Είμαι υπερήφανος, τόσο για την υπογραφή μου αυτή, όσο και για το γεγονός ότι όλες οι πολιτικές μου πράξεις εντάσσονται στα πλαίσια της ιδρυτικής διακήρυξης. Σε ιδεολογικό επίπεδο, προσδιόριζε το εύρος της παράταξης από τη Δεξιά μέχρι τις παρυφές της Αριστεράς. Σε πολιτικό επίπεδο αποτύπωνε τον μεταρρυθμιστικό της προσανατολισμό.
Τον ομφάλιο λώρο που με συνέδεε με τη Ν.Δ. δεν είμαι εγώ αυτός που τον έκοψε. Η αιτία ήταν η απόφασή μου να παραμείνω πιστός στις αρχές της ιδρυτικής μου διακήρυξης αλλά και τις προσωπικές μου. Όπως έχει πει ο ΟυινστονΤσωρτσις, «κάποιος αλλάζει τις αρχές του για χάρη του κόμματος, αλλά υπάρχουν κι αυτοί που αλλάζουν κόμμα για χάρη των αρχών τους».
Ως δεύτερη κατάκτησή μου θεωρώ, τα προσωπικά μου συναισθήματα να μην επηρεάζουν τις πολιτικές μου θέσεις και πράξεις.
Δεκαοκτώ χρόνια μετά τη διαγραφή μου από τη Ν.Δ., το 2016 ζήτησα να συναντηθώ με τον Κώστα Καραμανλή και του κατέθεσα την εξής πρόταση. Δύο πρώην Πρωθυπουργοί, Κ. Καραμανλής και Κ. Σημίτης, των δύο ιστορικών κομμάτων Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ να επεξεργασθούν από κοινού τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η χώρα για να ξεπεράσει τη δεκαετήκρίση και να γίνει μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Η πρότασή μου δεν υιοθετήθηκε.
Στις 17 Νοεμβρίου 2022, από τον ίδιο χώρο ανακοίνωσα την υποψηφιότητά μου με τη Ν.Δ. του Κυρ. Μητσοτάκη, έπειτα από συναπόφαση μου με τον Πρωθυπουργό.
Φιλοδοξία μου δεν ήταν να προσθέσω μία ακόμη τετραετία στα 30 χρόνια της κοινοβουλευτικής μου θητείας. Φιλοδοξία μου ήταν να κλείσω τον πολιτικό μου κύκλο, όπως τον ξεκίνησα. Συμβάλλοντας στην αλλαγή σελίδας, που έπειτα από 50 χρόνια χρειάζεται η χώρα.
Η απόφασή μου να αποσυρθώ από το ψηφοδέλτιο της Ν.Δ. τον Μάρτιο του 2023 υπαγορεύτηκε από λόγους ανεξάρτητους από τη θέλησή μου. Ουδέποτε φυγομάχησα. Ουδέποτε απέφυγα να εμπιστευθώ την κρίση των πολιτών. Το απέδειξα κατεβαίνοντας υποψήφιος στη Β’ Αθήνας στις εκλογές του 2000 με το κόμμα του οποίου υπήρξα αντίπαλος επί 26 χρόνια. Και οι πολίτες με δικαίωσαν.
Δεν αποσύρθηκα, όμως, από τους στόχους που υπαγόρευσαν την υποψηφιότητά μου. Θα τους υπηρετήσω ως ενεργός πολίτης. Με τη δύναμη του λόγου μου και την ανιδιοτέλεια των προτάσεων μου. Ανήκω στη γενιά των πολιτικών της Μεταπολίτευσης. Δεν μπήκαμε στην πολιτική για να κάνουμε καριέρα. Ούτε περιουσία. Μπήκαμε για να αγωνιστούμε να γίνει η Ελλάδα όπως την ονειρευτήκαμε.
Εξακολουθώ να πιστεύω ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης είναι ο ηγέτης που μπορεί να οδηγήσει τη χώρα στον 21ο αιώνα. Στην πολιτική του πράξη συναντώνται ο ιδεολογικός προσανατολισμός του Κων. Καραμανλή «από τη Δεξιά μέχρι τις παρυφές της Αριστεράς» και ο εκσυγχρονισμός του Κώστα Σημίτη. Οι μεταρρυθμίσεις που έχουν δρομολογηθεί ανταποκρίνονται στις ανάγκες της χώρας και τις απαιτήσεις της νέας εποχής.
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη μετάβαση στη νέα εποχή και κορυφαία μεταρρύθμιση είναι η επανίδρυση του πολιτικού συστήματος. Το πολιτικό-κομματικό σύστημα που ισχύει μέχρι σήμερα έχει παρακμάσει.
Η συνεχής διεύρυνση του ποσοστού των πολιτών που απέχουν από τις εκλογικές διαδικασίες. Ο Δήμαρχος της Αθήνας εξελέγη από μόλις 60.000 πολίτες.
Η σημερινή εννεακομματική βουλή, με τέσσερα εφήμερα κομματίδια και αρχηγίσκους.
Η κυριαρχία ενός κόμματος που μπορεί να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας και τον κίνδυνο διολίσθησης στην αλαζονεία.
Η αναζωπύρωση της συζήτησης για τα οικονομικά και τα χρέη των κομμάτων μετά τον δανεισμό Κασσελάκη στο κόμμα που ηγείται.
Συνιστούν προειδοποιητικά μηνύματα ενός πολιτικού 112 για επερχόμενα επικίνδυνα πολιτικά φαινόμενα που καθιστούν επιτακτική την επανίδρυση του πολιτικού συστήματος της Μεταπολίτευσης. Ο εμπλουτισμός του με στελέχη προερχόμενα από την κοινωνία με επαγγελματική καταξίωση και κοινωνική αναγνώριση, και όχι με ανεπάγγελτα στελέχη του κομματικού σωλήνα αποτελεί επιτακτική αναγκαιότητα. Ποιος εχέφρων πολίτης δεν τρομοκρατείται με τη σκέψη το τιμόνι της χώρας να κρατούσε ένας Κασσελάκης ή ένας Ανδρουλάκης.
Η καθιέρωση επιστολικής ψήφου για τις ευρωεκλογές αποτελεί ένα μικρό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Απαιτούνται ακόμη μεγαλύτερα βήματα με τρεις κυρίαρχους στόχους.
- Κατάργηση του σταυρού προτίμησης που αποτελεί τη μήτρα των πελατειακών σχέσεων, διαπλοκής και διαφθοράς. Καθιέρωση μονοεδρικών περιφερειών (150-200) και λίστας, με παράλληλη μείωση του αριθμού των βουλευτών.
- Καθιέρωση ασυμβίβαστου βουλευτή και Υπουργού με παράλληλη αναβάθμιση του Κοινοβουλίου ως το ισχυρότερο θεσμικό αντίβαρο στο πρωθυπουργοκεντρικό μας σύστημα.
- Αποκρατικοποίηση των κομμάτων με ελαχιστοποίηση της κρατικής επιχορήγησης. Τα κόμματα πρέπει να συντηρούνται από τις εισφορές των μελών τους με απόλυτη διαφάνεια. Τα κομματικά ταμεία πρέπει να πάψουν να λειτουργούν ως θερμοκήπια διαπλοκής και διαφθοράς.
Πιστεύω ότι οι προτάσεις αυτές επιδοκιμάζονται από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Όπως γνωρίζω ότι κανένα κόμμα δεν πρόκειται να συμφωνήσει. Την απόφαση θα κληθεί να πάρει η ίδια η κοινωνία. Με δημοψήφισμα.
Το 2024 ξεκινά έχοντας κληρονομήσει σοβαρά κι επικίνδυνα ανοικτά μέτωπα.
Η ισραηλοπαλαιστινιακή πολεμική σύγκρουση με την πρωτοφανή ανθρωπιστική καταστροφή στη Λωρίδα της Γάζας
Ο συνεχιζόμενος για δύο χρόνια πόλεμος Ουκρανίας – Ρωσίας
Τα φαινόμενα κλιματικής κρίσης που κάνουν συχνότερη και καταστρεπτικότερη την εμφάνισή τους. Και στη χώρα μας
Η συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση και οι επιπτώσεις της στην οικονομία και τη καθημερινότητά μας
Η μεταναστευτική κρίση που οξύνεται
Η κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση στις Η.Π.Α.
δημιουργούν συνθήκες αβεβαιότητας και ανασφάλειας που απαιτούν εγρήγορση.
Ευθύνη όλων είναι να διαφυλάξουμε την πολιτική σταθερότητα που εγγυάται την ασφαλή πορεία της χώρας.
Χρόνια πολλά και καλή χρονιά. Με υγεία κι αισιοδοξία.
