17 Σεπτεμβρίου και η Εκκλησία τιμά τέσσερις συγκλονιστικές μορφές, προσωποποιήσεις της αταλάντευτης χριστιανικής πίστης στον ύψιστο βαθμό.
Στο Συναξάριο για τη 17η του μηνός Σεπτεμβρίου αναγράφεται «Σοφίας, Πίστεως, Ελπίδας και Αγάπης».
Ας κάνουμε ένα ταξίδι στο χρόνο και ας βρεθούμε στα χρόνια που Αυτοκράτορας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν ο Αδριανός (117 – 138). Χρόνια δύσκολα και οδυνηρά για τους πρώτους χριστιανούς, μα και χρόνια διαρκούς ομολογίας πίστης και ευσεβούς ζωής. Κι αυτό γιατί οι διωγμοί κατά των χριστιανών συνεχίζονταν ανελέητοι. Ήδη από τα χρόνια του Αυτοκράτορα Τραϊανού ο Χριστιανισμός ήταν απαγορευμένος και οι διωγμοί, άλλοτε με σφοδρή, εξοντωτική ένταση, άλλοτε ελάχιστα πιο ήπιοι διήρκεσαν ως περίπου το 313 μ.Χ., για να σταματήσουν με την έλευση στο θρόνο του Μεγάλου Κωνσταντίνου και την υπογραφή του περίφημου διατάγματος των Μεδιολάνων ή αλλιώς του διατάγματος της ανεξιθρησκίας.
Στα χρόνια του Αδριανού, λοιπόν, σε μεγάλη πόλη της Αυτοκρατορίας, στην περιοχή της σημερινής Ιταλίας, ζούσε η Σοφία με τις τρεις κόρες της. Καταγόταν από σπουδαία και ευσεβή οικογένεια, από τις πρώτες που ασπάστηκαν την πίστη του Χριστού. Η Σοφία χήρεψε σε νεαρή ηλικία και μεγάλωνε μόνη τις τρεις κόρες της. Την Πίστη, 12 ετών, την Ελπίδα, 10 ετών και την Αγάπη, 9 μόλις ετών.
Τα ονόματά τους δεν ήταν τυχαία επιλεγμένα αλλά πήγαζαν από τη βαθιά πίστη της μητέρας τους. Η Σοφία ονόμασε τις κόρες της κατά την περιγραφή των αρετών του πιστού χριστιανού από τον Απόστολο Παύλο στον υπέροχο «Ύμνο της Αγάπης».
Μετά το θάνατο του συζύγου της, η Σοφία μαζί με τις τρεις θυγατέρες της μετεγκαταστάθηκαν στην πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας, τη Ρώμη. Οι λόγοι δεν είναι γνωστοί, ίσως όμως να ήταν η θεϊκή αποστολή που της καλούσε, να είχε έλθει η ώρα να βαδίσουν το μαρτυρικό δρόμο ως την Αγιότητα. Δεν άργησε να γίνει γνωστό όχι μόνο το γεγονός της έλευσής τους αλλά και η φανερά ομολογημένη πίστη τους στο Χριστό.
Ο πρώτος που πληροφορήθηκε για τη Σοφία και τις κόρες της ήταν ο Διοικητής της πόλης, ο Αντίοχος. Μάλιστα θαμπώθηκε από τα τρία νεαρά κορίτσια κι έγινε ακόμα μεγαλύτερο το κίνητρο να τις οδηγήσει να αρνηθούν το Χριστό. Φρόντισε, λοιπόν, να ενημερώσει τον ίδιο τον Αυτοκράτορα Ανδριανό.
Και πολύ γρήγορα, η Σοφία και οι κόρες της οδηγήθηκαν ενώπιον του Αυτοκράτορα. Η Σοφία χωρίς δισταγμό αρνήθηκε να υποκύψει στις απειλές και να απαρνηθεί την πίστη της. Θεωρώντας τα τρία κορίτσια, και λόγω της μικρής ηλικίας τους, πιο εύκολη λεία, φυλάκισαν τη Σοφία και άρχισαν να ανακρίνουν κάθε κορίτσι ξεχωριστά.
Η αρχή έγινε με την Πίστη. Προσπάθησαν να την πλανέψουν, υποσχόμενοι ωραία, πλούσια ζωή. Κι όταν αυτό έπεσε στο κενό ήρθαν οι απειλές του μαρτυρίου. Τίποτα όμως δεν πτόησε την Πίστη. Μετά από φρικτά βασανιστήρια θανατώθηκε με αποκεφαλισμό με ξίφος.
Την ίδια πορεία προς την αγιότητα ακολούθησαν και οι δύο αδελφές της, η Ελπίδα και η Αγάπη. Και μαρτύρησαν με τον ίδιο τρόπο, υπέστησαν βασανιστήρια και θανατώθηκαν με αποκεφαλισμό με ξίφος.
Η Σοφία, αφού την άφησαν ελεύθερη στο μαρτύριο της μάνας που χάνει τα παιδιά της, πήρε τα σώματα των τριών κοριτσιών της και τα έθαψε με όλες τις τιμές. Απόλυτα και απέραντα περήφανη που δε λύγισαν, που δε γονάτισαν μπροστά στο βωμό και το άγαλμα της Αφροδίτης, όπως βάρβαρα απαιτούσαν ή με πονηρία τις πλάνευαν οι διώκτες τους, που δεν αρνήθηκαν το Χριστό.
Εκεί, μαζί τους, πάνω από τους τάφους τους έμεινε για τρεις ημέρες. Προσευχόμενη αδιάκοπα. Την τρίτη ημέρα άφησε το πνεύμα της στα χέρια του Θεού.
